Takvimler 25 Mayıs 1977’yi gösterdiğinde seyirciyle buluşan ve yakın zaman içinde beklenmedik ölçüde devasa bir sükse yaratan Star Wars ile ilgili özellikle bazı temel mevzularda pek çok efsane, yıllardır kulaktan kulağa dolaşıyor. Doğruluklarının hâlen muallakta kalmasının ana sebebiyse, yıllar boyunca verdiği çeşitli demeçlerde birbiriyle çelişen bilgiler paylaşan, serinin yaratıcısı George Lucas’tan başkası değil.
Aslında çelişkili olmaktan ziyade, kimine göre Lucas’ın farklı yorumları, Star Wars evreni için bir dolu değişik fikri olmasından ve bu fikirlerin zaman içinde değişime uğramasından kaynaklanıyor. Doğal olarak 1977’de filmin geleceği hakkında soru sorulduğunda bir cevap, 1978’de sorulduğunda bir başka cevap veriyor, ve bu böyle devam ediyor.
Star Wars hayranları içinse sorun teşkil eden mesele, özellikle ilk zamanlarda yaratıcının kendisi tarafından söylenen şeylerin doğruluğunu bir şekilde doğrulamak suretiyle iki demeç arasındakilerin çelişkiye düşmemesini sağlamak; diğer bir deyişle, sonradan söylenenin öncekini çürüttüğü mantığıyla yeni doğruyu güvenceye almak.
Star Wars, Hollywood Bulvarı'nda yer alan ünlü Mann's Chinese Theatre'da ilk defa seyirciyle buluşuyor
İşte bu makalede kayan yazıya yapılan bir eklentiye dair temel olarak iki doğru bilinen yanlışı, yani şehir efsanelerini konu alacağız. Bunlardan ilki, Flash Gordon gibi klasik arkası yarınlarla biten televizyon dizilerine bir gönderme icabında Star Wars’un aslen en baştan beri “Bölüm IV: Yeni Bir Umut” takısına sahip olduğu; ikincisiyse, orijinal üçlemenin yapımcı şirketi 20th Century Fox istemediği için “Bölüm IV: Yeni Bir Umut”un 1977’de seyirci karşısına çıkmadığı iddiası.
Kayan yazı ile kastedilen mesele, ilk Star Wars filmindeki “Uzun zaman önce uzak, çok uzak bir galakside….” ile başlayan ve üç paragraftan oluşan bu jenerik niteliğindeki bilgilendirici yazıdır. Filmden önceki olayları seyirciye aktararak seyircinin birazdan deneyimleyeceği filmin bağlamına hazırlanmasını sağlar.
İç savaş dönemi. Gizli üslerinden saldırıya geçen Asi uzay gemileri, kötü Galaktik İmparatorluk’a karşı ilk zaferlerini kazanmıştır.
Savaş sırasında Asi casusları, İmparatorluk’un nihai silahının, koca bir gezegeni yok edecek güce sahip zırhlı uzay istasyonu ÖLÜM YILDIZI’nın planlarını çalmayı başarmıştır.
İmparatorluk güçlerince kovalanan Prenses Leia, halkını kurtarabilecek ve galaksiye özgürlüğü geri getirebilecek çalınmış planların yer aldığı yıldız gemisiyle, evine doğru hızla yol almaktadır.”
Esasında sorun, birçok hayranın “Bölüm IV: Yeni Bir Umut” ibaresinin “İç Savaş Dönemi.” cümlesinden önce geldiği bir film versiyonunu seyretmiş olması. Meselâ Star Wars ile alakalı doğru bilinen yanlışlar temalı yazılarda buna sıkça değinilir:
Sanılanın aksine George Lucas’ın “Bölüm IV” takısını yaratması, 1940’lı yılların Cumartesi öğleden sonra gösterilen ve ‘arkası yarın’larla sonlandırılan Buck Rogers ve Flash Gordon gibi televizyon dizilerine bir saygı duruşudur. Lucas da ‘kayan yazı’yı aynı o dizilerin, her yeni bölümlerini ayrı bir sayfa olarak tanıttığı şekilde kullanmıştır. O zamanlar kafasında Bölüm I, II ve III yoktu. Hatta bir noktada 20th Century Fox yöneticileri, seyircinin kafası karışmasın diye Lucas’tan “Bölüm IV” takısını kaldırmasını istemişlerdir. Bu takının çıkarıldığı film bobinleri mevcuttur.
 |
| Flash Gordon'ın açılış jeneriği |
Star Wars’un gösterime girdiği zaman, Lucas’ın aklında devam filmi yapmak gibi ne bir endişesi ne de lüksü vardı; bu gerçek. Sonuç olarak “Bölüm IV: Yeni Bir Umut” ibaresi de kayan yazıda yer almamakla beraber filmin orijinal bobinlerinde de varlığına rastlanmaz. Saçları artık beyazlamış bazı Star Wars hayranları, 1970’lerde bunu gördüklerini iddia etseler de, maalesef yanlış hatırlıyorlardır.
Peki 20th Century Fox, Lucas’tan seyircinin kafasını allak bullak etmemesi için mi kaldırmıştır bunu? Cevap, hayır. Bunun da sebebi, o dönem çoğu sinemacı gibi devam filmi veya filmleri umudu besleyen Lucas’ın kafasında ‘prequel’ denen kavramın, henüz meydana gelmemiş olması. Öyle ki, erken prodüksiyon aşamasında, The Empire Strikes Back, Star Wars: Bölüm II olarak anılmaktaydı.
Buna rağmen Lucas’ın, kendi yarattığı başyapıtın arkaplanına ilgi duymadığını söyleyemeyiz, çünkü gerçekten ilgi duyuyordu. Star Wars vizyona girdiği dönem bile Darth Vader’ın, Obi-Wan Kenobi ve Anakin Skywalker’a ihanetinin ve Skywalker’ı katledişinin, ortaya harika bir film çıkaracak kadar iyi bir hikâye olduğunu ve hatta söz konusu hikâyeyi, potansiyel devam filminde ‘flashback’ sekansı olarak kullanmayı düşünüyordu.
Açmak gerekirse, ‘Prequel Üçlemesi’ henüz keşfedilmeyi bekleyen bir fanteziyken, The Empire Strikes Back, nam-ı diğer Star Wars: Bölüm II’de geçmişe gidip bütün üçlemenin özetini seyredebilirdik.
 |
| The Empire Strikes Back'in Türkiye afişi: "Yıldız Savaşları 2" |
Nitekim tam anlamıyla bir ‘prequel’ fikri, Star Wars’un devam filminin senaryosu tamamlanana kadar belirmedi. Darth Vader’ın, Luke Skywalker’ın babası olma kararı ise filmin ilk taslağı oluşturulduktan sonra alınmıştı. 1978 yılıydı ve söz konusu ilk taslağın yazarı, maalesef aynı yıl içinde ölecek olan, bilimkurgu edebiyatının duayeni Leigh Brackett idi.
Bu noktadan sonra ilk Star Wars filminden önce tam olarak neler yaşandığına dair ilgisi gittikçe büyümüş ve muhtemel olayları kafasında şekillendirmeye başlamış olan Lucas, Star Wars serisininin Darth Vader’ın yükselişi, düşüşü ve en nihayetinde kefareti olarak görülmesini empoze ediyordu.
İşte tam bu sıralarda; Luke’tan, Leia’dan, Han Solo’dan, Asiler’den ve İmparatorluk’tan önce, farklı bir hikâye etrafında dönen başka bir üçlemenin zorunluluğu fikri kök salmıştı. Hâl böyleyken devam filminin adı, katiyen Star Wars: Bölüm II olamazdı. Olsa olsa, ‘Bölüm V’ olmalıydı.
Ne var ki o zaman bile Lucas, bu yolu izleyip izlemeyeceğinden tam emin değildi. Zirâ 1978’in sonlarına doğru Starlog dergisine verdiği röportajda, Empire Strikes Back’e niçin Star Wars II olarak hitap etmediği sorulduğunda aşağıdaki sözleri sarf etmiştir:
“Asla öyle [Star Wars II] demem… Şu anki hâlihazırdaki film adı THE EMPIRE STRIKES BACK (İMPARATOR)… İlk başta STAR WARS: EPISODE II - THE EMPIRE STRIKES BACK diyecektik, ama sonradan bazı sorunlarla karşılaştık. Yani, bu hikâye, ilk filmin doğrudan bir devamı olsa da, ilk filmden önce meydana gelen üç adet daha hikâyemiz var ve bunları gelecekte çekme niyetimiz var.
Dolayısıyla, rakamları toptan göz ardı etmeyi düşündük. Bunun yerine, her filme ayrı, eşsiz bir takı vereceğiz. Demem o ki, eğer her filme seri çapında bir numara verseydik, bu filme de BÖLÜM V: İMPARATOR derdik. İlk filme de Bölüm IV derdik! Ne kadar karışık olabileceğini hayal edebiliyor musunuz? Eğer basına böyle bir haberi sızdırsaydık, binlerce insanın kafası ne kadar karışırdı… Herkes, diğer üç filmde neler olduğunu bilmek isterdi.”
 |
| TESB yönetmeni Irvin Kershner, George Lucas ve TESB senaristi Lawrence Kasdan |
Sonuç olarak, Fox’un bölümsel seri fikrine karşı çıkmadığını kesin olarak söyleyebiliriz. Muhtemelen Lucas’ın yukarıdaki yorumlarını insanlar tekrar ede ede asıl endişeyi seyircinin karışıklığına değil de stüdyonun sözde kaygısına atfettiğinden böyle bir mit ortaya çıktı.
Nihayetinde soru, şekil değiştiriyor: “Pekâlâ, mademki The Empire Strikes Back tamamen gerçekleşene dek ilk Star Wars filmi Bölüm IV olmadı, o zaman ne zaman tam olarak değişti?”
Bir kısım hayran, filmin 1978’de sinemalarda yeniden vizyona girdiğinde ad değişikliğine gidildiğini farzetse de bu da yanlış. Evet, Star Wars 1977’den sonraki yıllarda birkaç defa seyirciyle tekrar ve tekrar beyazperdede buluştu ama ilk defa 1981 ilkbaharında, artık sadece Star Wars değildi. O tarihte sinema salonlarını dolduranlar için artık kayan yazı, “Star Wars: Episode IV - A New Hope” ile başlıyordu!
Adeta yeni bir dönemin başlangıcını müjdeleyen filmin bu son sürümü, yukarıdaki videoda görüldüğü üzere 1982’de VHS olarak devasa sayılarda piyasaya sürüldüğünde o kadar popüler olmuştu ki günümüzde “Bölüm IV” takısının olmadığı bir VHS kasetini evde seyrettiğini hatırlayan kişi bulmak, imkânsıza yakındır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder